देशाच्या तुळेन गोंयांतले किल्ले आकारान ल्हान आसात. पूण व्हंय आनी कालवे आशिल्ल्या आनी अस्तंत वाठारांत दर्या आशिल्ल्या गोंयच्या भुंयेर तांकां लश्कर, राजकी आनी अर्थीक नदरेन इतिहासीक म्हत्व आसा. सध्या वायट स्थितींत आशिल्ल्यो पोन्न्यो स्मारका आदल्या तेपातल्यो खोस तशेंच दुख्ख, आनी हेर काळ्यो यादींचो उगडास करून दिता.
सांत आगुस्तीन टावराचे अवशेश सारकिले आकारांत सामके मोठे आसात जाल्यार पोन्ने गोंयच्या अदिल शहा पॅलस गॅटीवरी हेर सुवातींक आकर्शक वस्तुकला आसा.
गोंयच्या कांय सुवातांनी आनी चड करून दर्यादेग वाठारांत पुर्तुगेज किल्ले आसा. तातुंतले चड किल्ले राखून दवरपाच्या स्थितींत आसात आनी तुमचे कडेन वेळ आसा जाल्यार मुजरत थंय वचचे.
गोंयांत कितलेशेच मनात घर करपा सारके किल्ले आसात पूण चडशे किल्ल्यांची वायट परिस्थिती जाल्या. हे व्हड किल्ले बांदपाक व्हड पाशाणी फातर उखलपाचे एदे मोठे काम कशे तरेन केला आसुयें हो विचार मनात येता आसतलो.
शीमीट, स्टील वा चुन्याबगर ह्यो व्हड वणटी कितलीशीच वर्सा तिगल्यात आनी तांची आवश्यक काळजी घेतिल्ली जाल्यार त्यो आनीक तेप तशोच उरपाच्यो.
पुर्व वाठारांत नव्यानच ताब्यांत घेतिल्ल्या वाठारा आड झुजपा खातीर पुर्तुगेजांनी न्हंयच्या तोंडार वेगवेगळ्या मुखेल सुवातांचेर किल्ले बांदिल्ले. तशेंच शेजारच्या चिफ्टनांच्या जमनींचेर ताबो मेळयल्या उपरांत तांणी बांदिल्ल्या किल्ल्यांचेर ताबो ते मेळयताले. पूण संरक्षण प्राधान्य कमी जाले तशे पुर्तुगेजांनी किल्ल्यांकडेन लक्ष दिवप सोडले.
