गोंयच्यो म्हत्वाच्यो संस्था म्हणल्यार गोंयच्यो लोकप्रिय आनी वैभवशाली इगर्जी. ह्यो चडश्यो पुर्तुगेज वसाहतवादांतल्यान उब्यो जाल्ल्यो.
चर्ची बांदप हो आदल्या तेंपावेल्या पुर्तुगेजांचो एक मुखेल उद्येगच आशिल्लो. भारताचो मार्ग सोदून काडपाफाटलीं वास्को द गामाचीं उद्दिश्टां आशिल्लीं तीं क्रिस्तांव धर्माचो प्रसार करप आनी मसाले मेळोवप.
इन्क्विझिशनाच्या तेंपार पुर्तुगेजांनी धर्मीक भावनेंतल्यान व्हडा प्रमाणांत क्रिस्तांवपण सक्तीन थापलें आनी ते खातीर व्हडा प्रमाणांत देवळां मोडून उडयलीं. 1812 वर्सा अधिकृतपणान गोंयांत इन्क्विझिशन सोंपसर हें चालूच उरलें. पयलीं देवळां आशिल्लीं थंयच गोंयच्यो चडश्यो इगर्जी बांदल्यो. देवळांच्यो जप्त केल्ल्यो जमनी चर्ची आनी कोमुनिदादींक दिल्यो. ह्या 300 वर्सांत पुर्तुगेजांनी बांदपाक परवानगी दिल्लें पयलें हिंदू देवूळ म्हणल्यार 1818 वर्सा बांदिल्लें पणजेचें देवूळ.
कितल्योशोच पिळग्यो क्रिस्तांव समाज हो गोंयचे लोकसंख्येचो एक म्हत्वाचो वांटो जाल्ल्यान आज गोंयच्या सामाजीक, सांस्कृतीक आनी धर्मीक जिणेंत चर्च ही संस्था तितलीच म्हत्वाची जाल्या. देखीक, शिक्षणीक मळाचेर चर्चीन दिल्लें योगदान सुमराभायलें आसा. आज ह्यो भोवतेक सगळ्यो इगर्जी गोंय आर्चडायोसेसाच्यो वांगडी आसात जाल्यार कांय इगर्जी संरक्षीत सुवाती म्हूण घोशीत केल्यात.
काळ बदलता तशें ह्या इगर्जिंचें स्थापत्यशास्त्र बदलत गेलां आनी त्या तेंपावेली धाटणीय बदलत गेल्या. इगर्जिंच्या स्थापत्यशास्त्राचे आमी खाला दिल्ले प्रमाण वांटे घालपाक शकतातः