Tहो किल्लो म्हापशेसावन 10 किलो मीटर अंतराचेर आसा. तांबड्या चिऱ्याचो हो किल्लो 1617 वर्सा पुर्तुगेजांनी मुस्लीमांनी पोन्न्या बांदकामाचेर उबारिल्लो. शीमेचेर नदर दवरपाची चौकी म्हूण किल्लो उबारिल्लो. 17व्या शेकड्यांत कितलेशाच हिंदु राजांनी ताचेर कब्जो केल्लो. निमाणे 1892 वर्सा मेरेन पुर्तुगेजांकडेन तो आशिल्लो उपरांत तांणी तो सोडून दिलो.
आयज हो किल्लो सामको वायट परिस्थितींत आसा, पूण तरी आसतना थंय गेल्यार दोन भुंयारी मार्ग दिसतात. दुस्मानांकडल्यान वाचपाखातीर ते मार्ग बांदिल्ले. तेचप्रमाण दोंगराच्या दक्षिणेवटेन मुस्लीम बांदकामाचे जळा-मळा पडिल्ले अवशेश आनी थडगीं दिसतात. साम्राज्यवादी काका पेलीचे हे बांदकाम आशिल्ल्याचे जाणकार सांगतात. पूण ह्या दोंगरार चडून किल्ल्यार गेल्यार खरे पळोवपासारके दृश्य म्हळ्यार हांगसावन दिसपी हणजूण आनी वागातोर वळेचो सोबीत दृश्य.
1543 वर्सा पुर्तुगेजांनी उत्तर गोंयांतल्या बार्देश म्हालाचेर कब्जो केलो. पूण कितल्याशाच दुस्मानांच्या आक्रमणाकलागून हे क्षेत्र तांचेकडेन सुरक्षीत नाशिल्ले. उत्तरेतल्यान बहमणी राज्य, पुर्वेकडच्यान मराठा सैनिक, थळावे जमीनदार (चिफटन) लेगीत बार्देशाचेर आक्रमण करताले ताका लागून सुरक्षेच्या नदरेन पुर्तुगेजांनी कितलेशेच किल्ले बांदपाक सुरवात केली. तातुंतलोच एक शापोरा किल्लो. हो किल्लो 1617 वर्सा बांदून पुराय केलो ताचे उपरांत पांच वर्सांनी आग्वाद किल्लो बांदपाचे काम सुरू जाले. म्हापशेसावन हणजूण आनी वागातोर वचपी बसी ह्या किल्ल्या लागसार रावतात.
1684 वर्सा मराठांचो धाडसी राजा संभाजीन पुर्तुगेजांचेर हल्लो केलो आनी पुर्तुगेज ताचेमुखार शरण आयले. पूण थळावे हे घडणुकेचेर तितलेशे खोशी नासले. थळाव्यांचे आनी मराठामदी कितलेशेच फावट झगडी जाताली. निमणे 1717 वर्सा मराठांनी थंयसावन आपली सेना फाटी घेतली. उपरांत पुर्तुगेजांनी परत किल्ल्याचो ताबो घेतलो आनी किल्लो नव्यान बांदलो. नव्या बांदकामावेळार पुर्तुगेजांनी दुस्मानांच्या हल्ल्यापसून वाचपाखातीर किल्ल्यांत दोन भुंयारी मार्ग दवरिल्ले. तातुंतल्यान सुरक्षीतपणान पळप शक्य जाताले.
पूण हे किल्ल्याची गिरेस्तकाय तिगून उरूंक ना. 1739 वर्सा मराठांनी परतून किल्ल्याचेर हल्लो करून तो आपल्या ताब्यांत घेतलो. पूण दोन वर्सा उपरांत 1741 वर्सा, उत्तरेतलो पेडणे म्हाल पुर्तुगेजांचे सुवादीन केल्या उपरांत, पुर्तुगेजांनी किल्लो परत मेळयलो.
1892 वर्सा पुर्तुगेजांनी हो किल्लो कायमचो सोडलो. आयज हे सुवातेर किल्ल्याचे कांय भाग, भुंयारी मार्गाचे तोंड आनी पुर्तुगेजांनी बांदिल्ली कांय बांदकामां दिसतात. पूण थंय चड पळोवपासारके कांयच ना.