वसहात काळावेले थाराविक अशे बांदकाम दिसले तरीय सचिवालय म्हणून वळखतात ती पणजेची सगळ्यांत पोन्नी स्थिर आशिल्ली इमारत जी मूळांत बिजापूरचे मुस्लीम राजा युसूफ अदिल शाह हांणी 1500च्या काळांत बांदिल्ली.हो खरो म्हळ्यार अदिल शाहचो गिमाळो महाल तशेंच किल्लो आशिल्लो आनी तातूंत आशिल्ल्या 55 तोफ आनी मिठाच्या उदकाच्या खंदकाखातीर तो ताच्या संरक्षणाचो मुखेल भाग आशिल्लो.
मात पोर्तुगिजांच्या ताकदी मुखार तो कांय नाशिल्लो. 1510 वर्सा आल्फांसो दी आल्बुकेर्क हांच्या दळांनी ह्या जाग्याचेर घुरी घाली. ते उपरांत रोखडेच ताचे रुपांतर पोर्तुगीजांखातीर आरामाचे ठिकाण अशे केले आनी पोर्तुगालाक यो वचपाच्या वाटेर पोर्तुगीज वायसरॉयांखातीर न्हिदपाक ताचो वापर जावंक लागलो.
परंपरे प्रमाण नवो वायसरॉय आपल्याक पोन्ने गोंयच्या वायसरॉय आर्काच्यो चांवयो रितीप्रमाण मेळचे पयली हांगा रावतालो आनी तशेंच निवृत्त जाल्लो वायसरॉय आपल्यो पोन्ने गोंयची जबाबदारी नव्या वायसरॉयाच्या हातांत सोंपोवन पोर्तुगालाक वचपाचे जहाज मेळ मेरेन हांगा रावतालो.
1759 वर्सा जेन्ना पोन्ने गोंय राजधानी म्हणून पसंदीक पडना जाले तेन्ना ही पालास वायसरॉयाचे अधिकृत निवासस्थान जाले. आदिल शाह ह्या नावाचो पोर्तुगिजांनी केल्लो अपभ्रंवश म्हणून ताका इडालकॉन पालास म्हणून वळखुंक लागले.
पोर्तुगिजांनी ही मूळ वास्तु कांय प्रमाणांत मोडून ताची दुरूस्ती केली आनी ताचे पुराय स्वरुप पालटून उडयलें. 1918 वायसरॉय दोनापावला लागसारच्या काबो राजनिवासान वच मेरेन ही वास्तू अधिकृत पणान वायस रिगलाचे निवासस्थान म्हणून उरली.
1961 वर्सा गोंय मुक्त जाले उपरांत ही इमारत गोंय विधीमंडळ वा विधानसभा म्हणून उरली आनी ताका सचिवालय म्हणून वळखताले. मात, मांडवी न्हयेच्या पलतडीन परवरी हांगा नवी विधानसभा इमारत बांदले उपरांत सद्या ह्या इमारतींत सरकाराची कांय प्रशासकीय कार्यालयां उरल्यात.
ही कार्यालयांय परवरे नव्या सचिवालया लागसार नव्या इमारतींत व्हरची आनी उपरांत हे पोन्ने सचिवालय वास्तुसंग्रहालय म्हण लोकांखातीर उक्ते करचें अशे नियोजन आसा.
सचिवालयाच्या दोनय वटेन गोंयच्या आदल्या दोन फामाद गोंयकारांचे पुतळे आसात. एका वटेन मुक्त गोंयचे पयले मुख्यमंत्री दयानंद बांदोडकार हांचो पुतळो आसा. दुसरे वटेन संमोहनविद्येत म्हत्वाचे काम केल्ले पोर्तुगीज वेळावेले गोंयचे नामनेचे सुपूत आबे फारिया हांचो पुतळो आसा.
