गोंयां विशीं

2001 वर्साचे जनगणनेचो सारांशः गोंयची लोकसंख्या आसा 13,47,668. दादले आसात 6,87,248 जाल्यार 6,60,420 बायलां. 1981 ते 1990 वर्सांमेरेन 16.08 टक्के उदरगत दर आशिल्लो, ते मानान 1991 ते 2000 वर्सां मेरेनचो उदरगत दर 14.8 टक्के, म्हणल्यार उणो जाला.

लिंग प्रमाणाचे बाबतींत (दर एक हजार दादल्यां फाटल्यान बायलांचें प्रमाण) राष्ट्रीय पावंड्यावेलें 933 आनी 1991 तलें गोंयांतलें 967 घेतल्यार 2001 वर्सा गोंयचें लिंग प्रमाण आसा 961.लोकसंख्येची दर चौखण किलोमिटराफाटल्यान घनता (दाटाय) 2001 वर्सा जाल्या 364. ताचे आदीं 1991 वर्सा ती 316 आशिल्ली. दक्षीण गोंयांपरस (300) उत्तर गोंयची दाटाय (437) चड आसा. राष्ट्रीय पावंड्यार ती आसा 324.राष्ट्रीय पावंड्यावेलें 65.38 टक्क्यांचें साक्षरतेचें प्रमाण घेतल्यार गोंयांत 82 टक्के साक्षरता आसा. तातूंत 88.4 टक्के दादले साक्षर आसात जाल्यार 75.4 टक्के बायलां.

गोंयकारांमदीं हिंदू आसात 64.68 टक्के, क्रिस्तांव आसात 29.86 टक्के जाल्यार मुसलमान आसात साप्प उणे, म्हणल्यार 5.25 टक्के.वट्ट 13,47,668 लोकसंख्येतले सुमार देड ते दोन लाख लोक भारताच्या हेर वाठारांतल्यान येवन गोंयांत स्थायीक जाल्यात.

मुखेल शारांनी बरोवपांत आनी उलोवपांतय इंग्लिशीचो सर्रास वापर जाता.दुसरे वटेन, 1961 वर्सा गोंय मुक्त जायमेरेन राज्यभास आशिल्ली पुर्तुगेज भास अधिकृत फाटबळ नाशिल्ल्यान आनी शिकपाची सक्तीय नाशिल्ल्यान भोवसंख्य गोंयकारांच्या मनांत रिगपाक शकली ना.

ती कांय उंचेल्या वर्गापुरतीच मर्यादीत उरली आनी भौसाकडल्यान पयस गेली. देखून पुर्तुगेज गेले आनी पुर्तुगेज भाशेचो वापरूय शेणलो. मात आजुनूय वेंचीक अशी जाणटेली पिळगी आनी मुक्तिपुर्व काळांतली पिळगी पुर्तुगेज भास वापरता.

हजारांनी वर्सांचो भोवआयामी इतिहास आनी वेगवेगळ्या वाठारांतल्यान आयिल्ले लोक, मानववंशी वर्ण आनी परदेशांतल्यान येवन गोंयांत राबितो केल्ले लोका हाका लागून गोंय एक भोवभाशीक राज्य जालां आनी ताचो थळावे भाशेचेरूय प्रभाव पडला.

न्हंयो

राज्यांतल्यान व्हांवतात त्यो मुखेल न्हंयो आसात मांडवी, झुवारी, तेरेखोल, शापोरा (कायसूव) आनी बेतूल. हेर मुखेल न्हंयो आसात तेरेखोल, शापोरा (कायसूव), साळ आनी तळपण.

रानां

राज्यांतल्या रानांचो आंवाठ आसा 1,4242 चौखण किलोमिटरांचो, म्हणल्यार गोंयच्या विस्ताराच्या सुमार एक तृतियांश वाठार. ह्या रानांतली मुखेल पिकावळ म्हणल्यार कोंडो आनी भिंडां. गांवगिऱ्या भौसाखातीर ताचें व्हड अर्थीक मोल आसा. वयलो रानवटी वाठार सोडल्यार गोंयभर सगळ्याक माड आसात. ते भायर हांगां काजू, आंबो, पणस आनी अणसांय जातात.

खनिजां

गोंयांत गिरेस्त अशी खनिज संपत्ती आसा. तातूंतली मुखेल म्हणल्यार लोहखनिज, मँगॅनीज, फॅरो मँगॅनीज, बॉक्सायट आनी रेंव. लोहखनीज आनी मँगॅनीज हीं तर गोंयचे अर्थवेवस्थेचो कणो म्हणल्यार जाता.