गोंय सरकारान 2000 ए.डी.मेरेन ‘सगल्यांखातीर आरोग्य’ ही मोख आपल्या विंगड विंगड भलायकी आनी वैजकी राखण कार्यावळींतल्यान पुराय केल्या. देखून गोंय हें एक आरोग्य आनी वैजकी राखणे च्या संदर्भांत उत्तम कामगिरी करपी राज्य म्हण लेखप जालां. भलायकी सेवेची पुरवण आनी प्रशासन आनी दर्जो वाडोवचे खातीर, जापसालदारकी वाडयात आनी रास्तपणान, प्रभावीपणान आनी माणसुकेन सेवा चालू दवरात हातूंत भलायकी सेवा संचालनालय (डीएचएस) ची म्हत्वाची भूमिका आसा.
गोंयां कडेन भारतांतल्या चडांत चड व्यापक भलायकी प्रणालीं पैकीं एक आसा. भलायकी प्रणाली आनी सेवेचो जितली मेरेन संबंध आसा, प्रशासनांत भलायकी सेवा संचालनालयाक म्हत्वाची भूमिका निभवपाची आसा. भलायकी सेवा संचालनालय प्रामुख्यान प्रतिबंधक, फाटबळ दिवपी, निवळावपी आनी पुर्वसन करपी भलायकी सेवा, मुळावो भलायकी निगा दिश्टिकोन जो मानव संसाधनाच्या विकासा खातीर कृतीच्या आयदां पैकीं एक मुखेल म्हण स्वीकारप जाला तांतल्यान समाजीक आनी अर्थीक स्थितीच्या सुधारणेक गती हाडून आनी जिणेचो दर्जो सुधारून लोकांक भलायकी राखण दिवंक सोदता. मुळावी भलायकी राखण ही सगल्या नागरिकांक आवश्यक भलायकी राखण, सोंपेपणीं मेळपासारखी आनी नागरीक आनी समाजाक सहज परवडपासारख्या दरेन आसा. गांवगिऱ्या भागांनी भलायकी आनी कुटुंब कल्याण हांच्या एकवटीत जाळांतल्यान सेवा पावोवप जाता.
मुळावी भलायकी राखण साधन सामुग्री तीन पांवड्यांवेल्या प्रणालींतल्यान वाडोवप जाता- उप-केंद्रां, मुळावीं भलायकी केंद्रां, समुदाय भलायकी केंद्रां. उप भलायकी केंद्र मुळावें भलायकी राखण केंद्र आनी समुदाय हांचे मदल्या चडांत चड आवांठांतलो संपर्क बिंदू. आनी तातूंत साधारणपणान एक एम.पी.एच. डब्ल्यू. (एफ), एक एम.पी.एच.डब्ल्यू.(एम) आनी एक सिपाय वो परिचारक हांची भरती आसता. मुळाव्या भलायकी केंद्रांत एक वैजकी अधिकारी आनी एक निम-वैजकी अधिकारी आनी बाकीचो कर्मचारी वर्ग नियुक्त आसता. कांय पीयएचसीं त 12 ते 30 खाटींचें रुग्णालय जोडिल्लें आसता आनी ताचो मुखेली एक वैजकी अधिकारी आसता. तें. पीएचसी उपकेंद्रा खातीर परामर्शी घटक कशें काम करता आनी निवारक, प्रतिबंधक, फाटबळ दिवपी आनी कुटुंब कल्याण सेवा दिता. समुदाय भलायकी केंद्रांचो मुखेली भलायकी अधिकारी आसता वांगडा चार तज्ञ दोतोर आनी उण्योच 30 खाटी आसतात. तें पीएचसी खातीर परामर्शी केंद्र कशें काम करता शिवाय पैसुल्लया पावंक कठीण अशा जाग्यांनी ग्रामीण वैजकी दवखाने आसतात (आरएमडी) जंय एक आरएमओ आनी एक कंपांवंडर आसता आनी नियमीत ओपीडी चलयतात. भलायकी सेवा संचालनालय, 5सीएचसी (जोडिल्ल्या 13 रुग्णांलयांसैत) 172 उपकेंद्रां, आर एम डी, एक वैजकी दवाखानो,हांचें जाळ घेवन गोंयच्या लोकांक, चड करून गांवगिऱ्या वाठारांनी रावप्यांक मुळावी भलायकी राखण सेवा दिता. दोन जिल्हो रुग्णालयां देखीक, द. गोंय जिल्ह्यांत हॉस्पीशिओ, मडगांव, आनी आझिलो रुग्णालय उ. गोंय जिल्ह्यांत म्हापशां, तीन खाशेलीं/ सामान्य रुग्णालयां, देखीक, लेप्रसी हॉस्पीटल,माकाझान, टी.बी. हॉस्पीटल, मडगांव, कॉटेज हॉस्पीटल, चिखली, परामर्शी रुग्णालयां म्हण सेवा दितात.
संचालनालया सकल 1234 खाटी आशिल्लीं रुग्णालयां, तांतलीं 424 खाटी सीएचसी/पीएचसी क जोडिल्ल्यो आसात. 17 दंत चिकित्सालयां, आनी बाकीचीं खाशेलीं चिकित्सालयां कुटुंब कल्याणाचे वेगवेगळे कार्यक्रम लागू करूंक, टी.बी., लेप्रसी, कंट्रोल ऑफ ब्लांइडनेस बी आसात. दोन होमिओपथी दवाखाने (एक यूएचसी, पणजीक जोडिल्लो आनी दुसरो सीएचसी, पेडणेक) एक आयुर्वेदीक दवाखानो (यूएचसी, म्हापसाक जोडिल्लो) आसा. चार मुखेल शारांनी चार अर्बन हेल्थ सेंटरां आसात देखीक पणजी, मडगांव, वास्को, आनी म्हापसा आनी एक वैजकी दवाखानो सडा, वास्को आनी एसटीडी तपासपाची सुवात बायणा, वास्को हांगा आसा.
