खाते
सीआयडी: शेट्टी हांच्या शिफारसी उपरांत गुन्यांवकारी तपासणी खाते १९६६ वर्सा स्थापन जाले. ताचे पुलीस डीआयजी मुखेल आसतले आनी तांकां पुलीस अधिक्षक, पुलीस उपअधिक्षक, पुलीस निरिक्षक, पुलीस उपनिरिक्षक आनी हवालदार सहकार्य दितात.
१९६६ वर्सा खासा गुप्तचर कार्या खातीर सीआयडीचो खासा फांटो तयार केलो आनी राजकी, कामगार, तरणाटे आनी विद्यार्थी, जातीय प्रशासन आनी वेगवेगळ्या फांट्यांचो आस्पाव आसा. हो फांटो गुप्तचर एकठांय करपाचें काम करता आनी खात्याचो मुखेल भाग आसा.
१९६६ वर्सा हेर सीआयडी फांट्या सयत विदेशींचो फांटो स्थापन केल्लो. विदेशींची नोंदणी, तांचो व्हिजा वाडोवप, भारतीय नागरीकत्वा खातीर अर्ज, विदेशी कायद्यातली तरतूद लागू करप आदि, विदेशींच्या मरण वा बेपत्ता अहवालाचेर नदर दवरप आनी विदेशी नागरीका संबंदीचें हे मुद्दे हो फांटो पळयता. राज्यांत पर्यटक म्हूण हजारांनी विदेशी नागरीक येतात ताचे वेल्यान ह्या फांट्याचे म्हत्व स्पश्ट जाता.
देशांतर संबंदी फांटो विमानतळ आनी दर्यातळ दोनूय सुवातेर देशांतराची काळजी घेता आनी गोंय आनी गोंयच्यान देशांतर प्रक्रिया नियंत्रीत करता. डीवायएसपी फांट्याचे मुखेली आसता आनी तांकां २ निरिक्षक सहकार्य दिता.
विज्ञानीक आनी विशेश मजत जाय आशिल्ले म्हत्वाचे केशींचो तपास घेवंक पुलिसांक मजत करपा खातीर १९६६ वर्सा गुन्यांव फांटो स्थापन केल्लो. गुन्यांव मुल्यांकनाचो अभ्यास करपा खातीर विज्ञानीक मजत युनिट, श्वान पथक आनी संशोधन युनिट गुन्यांव फांट्याक दिल्यात. आतां गुन्यांव आनी गुन्यांवकारांची पध्दतशीर म्हायती दवरतात आनी उपलब्द फायलींत नवीन म्हायती घालत आसता.
सीआयडी अंतर्गत संशोधन युनिट स्थापन केले आनी वेगवेगळ्या पुलीस स्थानक आदि कडल्यान प्रचंड म्हायती एकठांय करपाचे काम करता आनी ताचे निरिक्षण करून फिल्ड युनिटांक योग्य कारवाय करूंक मेळची म्हूण गुन्यांवाची पध्दत आनी मुखेल पुराव्या विशी सांगता.
गुन्यांवाच्या तपासांत म्हत्वाचें योगदान दिल्ले खातीर श्वान पथकाक खूब प्रसिध्दी मेळ्ळ्या. बी शेट्टी हांणी श्वान पथक घडोवपा विशी शिफारस केल्ली पूण ताची स्थापना १९६६ वर्सा जाली. उत्तर गोंयां खातीर अतिरिक्त एएसआय, दोन पीसी, एक पीसी (स्विपर) आनी दक्षिण गोंयां खातीर एक एएसआय, स एचसी आनी एक पीटी (स्विपर) हे पद तयार करून १९९३ वर्सा पंगड आनीक बळकट केलो. एएसआय सुण्यांक प्रशिक्षण दिता आनी एससी सुण्यांक हाताळटा आनी उरिल्ले सुण्यांचो पाटलाग करता. घुंवळी वखदा आनी स्फोटका सोदूंक तशेंच गुन्यांवकाराक सोदपा खातीर श्वान पथकाक वापरतात. तशेंच पुलीस परेडी वेळार सुण्यांची परेड जाता आनी ते लोकांची मना जिकतात.
भौशीक सुवातींत भ्रश्टाचाराची प्रकरणा भ्रश्टाचार विरोधी फांटो हाताळटा. नैतिक निचपणा, येणावळीच्या खबर आशिल्ल्या स्त्रोतांत गैरप्रकार आनी भ्रश्टाचाराचो दुबाव आशिल्ल्या सरकारी कर्मचारी ही प्रकरणा ते सांबाळटात. एसीबी सीबीआयडीचो खूब म्हत्वाचो युनिट आसा आनी गोंय सरकाराच्या दक्षता खात्याच्या सहकार्यान ते काम करता.
गोंयच्या समाजांत घुंवळी वखदां पसरची न्ही म्हूण ताचेर नियंत्रण हाडपा खातीर घुंवळी वखदा विरोधी फांट्याची मुखेल भुमिका आसा. गोंयांत सत्तराच्या दसकांत हिप्पी संस्कृताय आयिल्ली, ती गेल्या मात घुंवळी वखदां आनी घुंवळी वखदां विक्रेते – भारतीय आनी विदेशी, गोंयांत सोडून गेल्यात. अबकारी आनी जकात अधिकाऱ्यांक हो धोको हाताळपाचे काम दिल्ले मात तांकां तातूंत खूब कमी यश मेळ्ळो, कारण कायदेशीर तरतूद खूब दुर्बळ आसली. १९८५ वर्सा घुंवळी वखदां आनी मनाचेर परिणाम करपी वखदां कायदो आयले उपरांत हो गुन्यांव हाताळपा खआतीर गोंय पुलिसांत खासा घुंवळी वखदां विरोधी फांटो स्थापन केलो. एनडीपीएस केशींचेर सुनावणी घेवपा खातीर खासा न्यायालयाची स्थापना जाली. ह्या फांट्यान हो धोको मोठ्या प्रमाणात कमी केला. ते स्वतंत्र पुलीस स्थानक म्हूण घोशीत जाला आनी ताचे कार्य मुख्यालयातल्यान जाता.
सुरक्षा युनिट. हो युनिट व्हीआयपीच्या सुरक्षेची काळजी घेता आनी संरक्षीत व्यक्तींक वैयक्तीक खासा अधिकारी दितात आनी प्रधानमंत्री आनी भारतीय राष्ट्रपती सयत व्हीआयपी आनी हेर मानेस्तांच्या भेटी वेळार सुरक्षा वेवस्थे विशी समन्वय करता. एसपी ह्या युनिटाचो मुखेली आसतलो आनी ताकां डीवायएसपी आनी पीआय सहकार्य दिता.
मोटार वाहन विभाग. हो विभाग गोंय पुलिसांच्या मोटार येरादारी गरजेची काळजी घेता आनी खात्यातल्यो क्रॅन ते दुचाकी मेरेन सगळ्या वाहनांची खरेदी, वेवस्थापन, तपासणी आनी सर्व्हिसींग करपाचें काम पळयता. पुलीस निरिक्षक ह्या युनिटाचो मुखेली आसतलो आनी ताकां पुलीस उपनिरिक्षक आनी मॅकानीक सहकार्य दिता.
गोंय राखीव पुलीस. राखीव पुलीस बटालियनात पुलीस दळ आसता आनी तांचो कायदो आनी सुवेवस्था परिस्थिती हातळपा खातीर वापर जाता आनी गोंयच्या राज्यपालाचे अधिकृत निवास राजभवना सयत हेर वेगवेगळ्या आस्थापनांक आनी व्हीआयपींक सुरक्षा दिवप. पुलीस उपअधिक्षक ह्या युनिटाचो मुखेली आसतलो आनी ताकां पुलीस निरिक्षक सहकार्य दिता. गोंय पुलीसांचो बँड विभाग राखीव पुलिसाचो भाग आसा आनी एएसआय ताचो मुखेली आसतलो आनी संगीतकार आनी सगळ्यो संगीत वाद्या आसतली.
एस्कॉर्ट फांटो. कैदींक आनी ट्रायल चालू आशिल्ल्यांक वेगवेगळ्या बंदखणीतल्यान आनी आग्वादाच्या केंद्रीय बंदखणीतल्यान गोंयांत आनी गोंया भायल्या वेगवेगळ्या न्यायालयांनी हाड-व्हर करपाची जबाबदारी ह्या फांट्याची आसता.
ट्रेफीक फांटो. गोंयांतल्या येरादारीची वेवस्था आनी नियंत्रण दवरपाचें काम ट्रेफीक फांटो करता आनी पणजी, म्हापसा, फोंडा, मडगांव, कुडचडे आनी वास्को अशा स सुवातांनी हो फांटो आसा. प्रत्येक युनिटाचे पीआय वा पीएसआय फुडारपण करता आनी तांणी पणजीच्या डीवायएसपी ट्रेफीकाक अहवाल दिवप आसता. ट्रेफीस पुलिसांचे एसपी ट्रेफीस मुखेलपण सांबाळटा. पणजे एक ट्रेफीस शिक्षण फांटो आसा आनी ते येरादारी संबंदी मुल्यांकन करता आनी येरादारी संदर्भात शिक्षण आनी जागृताय कार्यावळी आयोजीत करतात तशेंच लोक आनी शाळेंत वचपी विद्यार्थ्यांच्या फायद्या खातीर वेगवेगळे परिसंवाद आनी प्रात्यक्षिका घडोवन हाडटात.
बायला पुलीस स्थानक. हे एक अधिसुचीत स्वतंत्र पुलीस स्थानक आनी ते पोन्न्या जीएमसी संकुलात आसा आनी डीवायएसपी गुन्यांव हांच्या निरिक्षणा खाला एक बायल कर्मचारी थंय आसता. बायलां आड जावपी गुन्यांव आनी बायलां संदर्भातली हेर प्रकरणा हे पुलीस स्थानक हाताळटा. गोंय पुलिसांच्या कुटूंबात हे नव्यानच जोडला.
होम गार्ड आनी नागरी संरक्षण. ही संघटना पुलीस दळाचो भाग आसा आनी स्वंयसेवकांक होम गार्ड म्हूण घेवन मुखेल पुलीस दळांत सहकारीचें काम करता आनी ते पुलीस स्थानक पांवड्यार वेगवेगळे कार्य करता तशेंच दिसपट्टे कामांनी आनी खासा दिसा आनी कायदो आनी सुवेवस्था समस्ये वेळार पुलिसांक मजत करता. निसर्गीक आपत्ती, युध्द आदि सारकिल्या वेगवेगळ्या आपत्कालिन परिस्थिती वेळार कितें करप ताचे प्रशिक्षण नागरी संरक्षण शाखा नागरीकांक दिता.
कल्याण फांटो पुलीस कर्मचाऱ्यांच्या कल्याणा खातीर वावुरता. वैजकी उपचार आनी हेर आपत्ती खातीर गरजू कर्मचाऱ्यांक अर्थीक आदार दिता आनी गोंय पुलीस कर्मचाऱ्यांच्या उत्तीर्ण भुरग्यांक शिश्यवृत्ती दितात. कर्मचाऱ्यांच्या कल्याणा खातीर हो फांटो वेगवेगळ्यो कार्यावळी आनी वैजकी शिबीरां घेता.
पुलीस गिरायक सहकारी सोसायटी ही एक नोंदणीकृत सोसायटी आनी ती आल्तिनच्या पुलीस क्वाटर्सात कार्यरत आसा. पुलीस कर्मचाऱ्यांक फायदो ना, लुकसाण ना ह्या पध्दतीर वेगवेगळे गिरायक उपेगी सामान आनी खाद्य रेशन हांगां मेळटा. गोंय पुलीस कर्मचारी क्रॅडीट सहकारी सोसायटीय मुख्यालयातल्या कार्यरत आसा आनी ती सहकारी क्रॅडीट सोसायटी खाला नोंद आसा आनी सहकारी दरांत सोंप्या नेमा खाला गोंय पुलीस कर्मचाऱ्यांक गिरायक उपेगी वस्तू घेवंक रिण दिता.
पर्यटन पुलीस- गोंयाक संवसारभरांत सगळ्यांत फामाद पर्यटन सुवात म्हूण नामना मेळ्ळ्या, ताका लागून संवसारभरांतल्यान आनी भारतांतल्यान लाखांनी पर्यटक म्हळ्यार गोंयच्या लोकसंख्ये प्रमाण गोंयांत येतात. ते हवाई, रेल्वे, रस्तो वा दर्या मार्गातल्यान येतात. समाज कठंकापसून तांकां संरक्षण दिवपाखातीर आनी तांकां बरे बशेन रावपाक दिवंक, पर्यटक पुलीस युनिट १९९० वर्सा घडयल्लो. पर्यटकांखातीर कायदो आनी सुवेवस्था तिगोवन दवरपा सयत राज्यांत पर्यटन संबंदीचे कार्य हाताळपी गोंय पर्यटन वेव्हार नोंदणी कायदो, १९८२ तरतूद पर्यटन पुलीस चालीक लायता.
संपर्क आनी वायरलॅस विभाग. पुलीस खात्यांत टेलीफोन तशेंच वायरलेस संपर्काचे काम हे म्हत्वाचे खाते करता. ह्या खात्यांत गोंयभरांत पसरिल्ले वेगवेगळ्या पुलीस स्थानकांक आनी युनिटांक जोडिल्ले वायरलेस विभाग, सिफर विभाग, कार्यशाळा आनी वेगवेगळे वायलेस स्थानकांचो आस्पाव आसा. डीवायएसपी जो तंत्रिकी अधिकारी आसा तो ह्या युनिटा फुडारपण करता. पुलीस नियंत्रण कक्ष ह्या युनिटाचो भाग आसा आनी पणजी आनी मडगांव ह्या दोनूय जिल्लो मुख्यालयांनी कार्यरत आसा.
पुलीस प्रशिक्षण शाळा- पुलीस कर्मचाऱ्यांक भारतीय कायदे आनी प्रक्रिया संदर्भांत प्रशिक्षण दिवपा खातीर उत्तर गोंयांतल्या वाळपयत १९६२ वर्सा पुलीस प्रशिक्षण शाळा (पीटीएस) स्थापन केल्लो. ताचे उपरांत पीटीएस खूब पयस पावला आनी आता ते अबकारी आनी रानां कर्मचाऱ्यांक तशेंच बंदखण गार्डांक प्रशिक्षण दिता. एसपीच्या पांवड्याचो पुलीस अधिकारी ताचे मुखेलपण करता. ह्या शाळेंत सध्या हवालदार पांवड्यावेल्या पुलिसांक प्रशिक्षण दितात आनी उच्च पांवड्यावेल्या अधिकाऱ्यांक विशेश प्रशिक्षण घेवपा खातीर हेर राज्यांनी धाडटात.
